ROOD ALS EEN ROOS
Rosacea of “rood als een roos” is vooral een vervelende en erg ontsierende huidafwijking in je gelaat. De felrode kleur van wangen en neus zijn de meest opvallende symptomen. Rosacea wordt dikwijls verward met acne maar komt echter op veel latere leeftijd voor. Vooral dertigplussers en vrouwen van middelbare leeftijd worden erdoor getroffen. Het gaat hier om een hardnekkige huidaandoening die nochtans goed behandelbaar is. Rosacea komt regelmatig weer terug.
De belangrijkste oorzaken van rosacea zijn:
– Ongezonde voeding: zoals vette en suikerrijke voedingsmiddelen
– Het langdurig gebruik van bepaalde geneesmiddelen zoals vaatverwijdende middelen
– Extreme weersomstandigheden: vooral bij vriestemperaturen wordt rosacea erger. Warmte werkt verzachtend
– Overgevoeligheid: het gebruik van allerlei crèmes, zalfjes, reinigingslotions, shampoos en andere verzorgings- en schoonheidsproducten kunnen rosacea verergeren. Dat is het gevolg van het ontstekingsproces van de huid waardoor je huid pijnlijk en branderig aanvoelt. Dit wordt veroorzaakt door irritatie door de genoemde stoffen.
– Infecties: bacteriële infecties hebben geen invloed op het ontstaan en de ontwikkeling van rosacea
– Alcoholische dranken kunnend e aandoening alleen maar verergeren
Isolement
Mensen met rode wangen en een opvallende neus als gevolg van rosacea voelen zich erg onzeker en dreigen daardoor zowel in een professioneel als een sociaal isolement te vallen. Als niet tijdig wordt ingegrepen kan dit tot depressie lijden. De psychische problemen waarmee vele rosaceapatiënten te kampen hebben zijn het rechtstreekse gevolg en zeker niet de oorzaak van de huidproblemen.
Heel wat complicaties
Rosacea dat niet onmiddellijk de juiste verzorging krijgt kan tot vele complicaties lijden zoals:
– Een zogenaamde bloemkool neus komt veel voor bij aanslepend rosacea. Het betreft hier sterk gezwollen huidweefsel rond de poriën van de neuspunt. Daardoor vergroot de neuspunt en is dan vergelijkbaar met een bloempje van de bloemkool. Dit komt vooral voor bij oudere mannen en wordt ten onrechte gelinkt aan overmatig drankmisbruik
– Oogafwijkingen worden bij meer dan de helft van alle patiënten met rosacea waargenomen. Dat gaat dan meestal van onschuldige ontstekingen van de ooglidranden of bultjes in de huid van de oogleden. Soms raakt ook het hoornvlies ontstoken. De ogen voelen daarbij pijnlijk aan, tranen gemakkelijk en verdragen geen licht. Dit wordt rosacea keratitis genoemd en als deze aandoening als gevolg van rosacea niet tijdig wordt herkent en behandelt ontstaan er littekens op het hoornvlies. Die geven op hun beurt dan weer aanleiding tot ernstige gezichtsproblemen
Couperose
Bij de milde vormen van deze huidaandoening is alleen een rode huid en fijne vaatverwijdingen in de wangen waarneembaar. Dit staat bekend als “couperose”.
Bij de meer ernstige vormen van rosacea zijn er ook papels en puistjes of rode bultjes met gele puistjes gevuld met etter zichtbaar op zowel je wangen als je neus en voorhoofd. Deze puistjes komen bij rosacea minder vaak voor dan bij echte jeugdpuistjes. Zwelling (oedeem) van het gelaat zijn het resultaat van de aanwezigheid van veel papels en puistjes. Andere minder vaak voorkomende complicaties van rosacea zijn branderigheid van de huid van je gelaat en het vervelende blozen wat in gezelschap voor frustraties kan zorgen.
Een dermatoloog of huidarts herkent rosacea vrijwel onmiddellijk zodat er weinig of geen tijd verloren gaat bij het opstarten van de juiste behandeling. Eventuele afwijkingen in het gelaat met roodheid, verwijde bloedvaatjes en/of papels kunnen het stellen van een sluitende diagnose bemoeilijken. Is dat bij jou het geval dan zal men een huid bioptie uitvoeren voor microscopisch weefselonderzoek. Daarbij wordt onder plaatselijke verdoving een klein stukje huid met een doormeter van enkele millimeters weggenomen.
De behandeling
Bij ernstige vormen van rosacea met hevige roodheid, papels en puistjes zijn de volgende behandelingen mogelijk:
– Plaatselijke behandeling: met antibiotica als gel, lotion, crème of zalf
– Systematische behandeling met tabletten of capsules. Men kiest voor deze behandeling als de plaatselijke behandeling onvoldoende werkt, bij zeer ernstige en acute vormen van rosacea met vele puistjes of een sterk opgezwollen huid
– Bij rosacea-keratitis: volgt meestal een behandeling met antibiotica zoals tetracycline, doxycyline en minocyline die over het algemeen weinig of geen bijwerkingen geven. Je moet ze wel minimaal twee maanden gebruiken. In de zwangerschap is het gebruik ervan verboden
– Isotretinoïde: betreft een van vitamine-A-zuur afgeleid middel, dat alleen door een huidarts mag voorgeschreven worden bij ernstige vormen van rosacea, als de genoemde geneesmiddelen niet helpen, ze door de patiënt niet of moeilijk verdragen worden of als er geen betrouwbare anticonceptiemaatregelen genomen werden.
– Dichtbranden: opvallend wijde bloedvaatjes op wangen en neus worden, als de andere verschijnselen van rosacea tot rust zijn gekomen, met een fijn elektrisch naaldje dicht gebrand worden. Verdoving is daarbij meestal niet nodig. Het dicht branden van de bloedvaatjes wordt meer en meer vervangen door laserstralen
– Cryotherapie of bevriezing: waarbij het overtollig weefsel van je neus wordt bevroren met vloeibare stikstof. Bij zeer grote zwellingen moet dit door de plastisch chirurg worden uitgevoerd
– Je huid vraagt rust: bij milde vormen van deze huidaandoening grijpen patiënten dikwijls naar allerlei schoonheidsmiddelen om hun rode huid te verdoezelen. Dat heeft meestal een averechts effect. Je aangetaste huid heeft in de eerste plaats rust nodig en moet kan dan ook zo weinig mogelijk irritatie verdragen. Een milde dag- of nachtcrème volstaat meestal
Gebruik zo weinig mogelijk make- up of andere schoonheidsproducten of reinigingsmiddelen
– Stoombaden of natte huid kompressen met lauw water kunnen de nodige verzachting brengen
– Vermijd zoveel mogelijk extreme temperatuurwisselingen, vooral felle koude, gure wind, hevig zonlicht en plaatsen waar veel gerookt wordt
– Beperk zoveel mogelijk het gebruik van pittige kruiden en alcoholische dranken. Die zullen je bloedvaatjes nog meer vernauwen
– Gebruik nooit sterk werkende cortisone crèmes of -zalven in je gelaat